Waar kun je als investeerder tegenwoordig nog een behoorlijk rendement halen, zonder veel risico? Voor wie jong is heeft de Oeso het antwoord gevonden: op de universiteit op hogeschool.

Wat te denken van het volgende buitengewoon aantrekkelijke aanbod? Een
investeerder is bereid je een flinke som geld te lenen voor een investering.
Hij rekent hiervoor een minimale rente van nog geen 2,39 procent per jaar.

De investering gaat je een jaarlijks rendement van tussen de 6,3 en 7,5
procent opleveren. Eigen geld meenemen is niet nodig, en de risico’s zijn
klein. Het is gratis geld.

Ronkende Bentley’s
Voel je al nattigheid? Dat zou eigenlijk wel moeten, want zo’n deal is te
goed om waar te zijn. Zulke rendementen krijg je alleen bij vage
investeringsfondsen met een minimale inleg van vijftig mille, bij
teakplantages zonder bomen, bij Royal Dubai en Golden Sun.

Je ziet de gouden rolexen al om de polsen van de aanbieders en hoort het
geronk waarmee ze in hun Bentley’s wegrijden – naar de noorderzon.

Toch gaat het hier niet om oplichting. Het lucratieve aanbod komt van de
IB-groep, de organisatie die de studiefinanciering regelt. Bij de IB-groep
kunnen studenten geld lenen voor hun studie, tegen de rente waarvoor de
overheid zelf ook leent. En dat is momenteel historisch laag. De enige
voorwaarde is dat je de lening gebruikt om een studie te doen.

Leenaversie
Nederlandse studenten houden niet van lenen. Of beter: ze houden niet van
lenen voor een studie. Rood staan voor feesten of noodzakelijke
luxegoederen, daar zitten ze meestal niet mee. Van alle studenten staat 19
procent regelmatig of altijd rood, met een gemiddeld bedrag van 652 euro, zo
berekende het Nibud begin dit jaar. Inclusief creditkaarten, klantenkaarten en openstaande
rekeningen heeft de gemiddelde student ruim 1400 euro schuld.

Uit onderzoek van de Radboud Universiteit van vier jaar geleden, bleek dat
tweederde van de studenten niet van plan is te lenen. Een flinke
studieschuld voelt niet lekker, vinden veel studenten. Zeker als je nog niet
goed weet hoeveel je later gaat verdienen. De meeste experts vinden deze
angst irrationeel, en hebben de term ‘leenaversie’ bedacht voor de selectief
financieel voorzichtige studenten.

Existentiële paniek
Toen dit voorjaar bleek dat VVD, PvdA en D66 in hun verkiezingsprogramma
plannen hadden opgenomen om de basisbeurs om te zetten van een schenking in
een lening, brak er onder de studentenvakbonden dan ook een soort
existentiële paniek uit.

De maatregel zou potentiële studenten wegjagen bij hogeschool en universiteit.
Studentenvakbond LSVb stuurde een ‘noodkreet’ naar Job Cohen en de PvdA,
omdat die 600.000 studenten ‘keihard laten vallen’.

Geweldig winstgevend
Aan grote woorden geen gebrek. Maar wel aan argumenten. Want hoe onredelijk
is het om studenten een geweldig winstgevend investeringsaanbod te doen?

Hoe winstgevend bleek dinsdag, toen de OESO het jaarlijkse rapport over onderwijs publiceerde. Daarin is dit jaar plaats voor een nauwkeurige berekening van de persoonlijke kosten en baten van hoger onderwijs voor de student.

In Nederland kost een HBO of universitaire opleiding een mannelijk student
gemiddeld 67.000 euro. Dat bedrag is inclusief het misgelopen inkomen van
werken in plaats van studeren. Dat verklaart waarschijnlijk ook dat de
kosten voor vrouwelijke studenten pakweg 5000 euro lager liggen – vrouwen
verdienen helaas nog altijd minder dan mannen.

Hoger inkomen
De baten van de studie bestaan vooral uit een hoger inkomen gedurende de rest van het werkzame leven. Volgens de OESO vertegenwoordigen die in Nederland voor de gemiddelde mannelijke student bijna 171.000 euro (teruggerekend met een discontovoet van 3 procent). Voor vrouwen is dit 117.000 (waarschijnlijk omdat vrouwen vaak minder verdienen en vaker in deeltijd werken).

De rekenaars van de OESO weten uit deze bedragen een intern rendement te berekenen van 7,5 procent (mannen) en 6,3 procent (vrouwen) per jaar. Zolang de rente van de IB-groep een stuk onder deze rente ligt, is lenen voor je studie een prima investering. Zeker omdat de afbetalingsregels soepel zijn: wie niet kan betalen, hoeft dat niet te doen.

Wie niet gaat studeren vanwege een onoverkomelijke leenaversie, is een dief van z’n eigen portemonnee.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl